آزمایشگاه نانو

آزمایشگاه فناوری نانو ( Nano Technology Laboratory )

براي اولين بار ريچارد فاينمن برنده جايزه نوبل فيزيك ، پتانسيل علم نانو را در يك سخنراني تكان‌دهنده با بیان اینکه ” درپايين فضاهای بسیار زيادي وجود دارد” ، مطرح كرد . فاينمن اصرار داشت كه دانشمندان ساخت وسائلي را كه براي كار در مقياس اتمي لازم است ، شروع كنند . اين موضوع مسكوت ماند ، تا اينكه اريك دركسلر (دانشجوي تحصيلات تكميليMIT) نداي فاينمن را شنيد و يك قالب‌كاري براي مطالعه “وسايلي كه توانايي حركت دادن اشياء مولكولي و مكان آنها را با دقت اتمي دارند” ايجاد كرد ، كه در سپتامبر 1981 در مقاله‌اي با نام ” پروتئين راهي براي توليدانبوه مولكولي ايجاد ميكند” آن را ارائه داد . دركسلر آن را با كتابي بنام ” موتورهاي خلقت” دنبال كرد و توسعه مفهوم نانوتكنولوژي را همانند يك كوشش علمي ادامه داد . اولين نشانه هاي ثبت‌شده از اين مفهوم نانوتكنولوژي تغيير مكان دادن اشيا مولكولي ، در سال 1989 بود ، موقعي كه دانشمندي در مركز تحقيقات آلمانIBM ، اتمهاي منفرد گزنون را روي صفحه نيكل حركت داد ، تا نام IBM را روي سطح نيكل نقش كند .
فناوري نانو كاربردهاي جدیدی را به ظهور مي رساند كه بشر از انجام آن به كلي عاجز بوده است و پيامدهائي را در جامعه برجا مي گذارد كه بشر تصور آنها را هم نكرده است . به عنوان مثال :

• ساخت مواد بسيار سبك و با استحکام بالا براي کاربردهای متداول و پیشرفته
• ورشكستگي صنايع قديمي همچون فولاد با ورود تجاري مواد پیشرفته
• كاهش يافتن شديد تقاضا براي سوخت هاي فسيلي
• همه گير شدن ابركامپيوترهاي بسيار قوي، كوچك و كم مصرف
• سلاحهاي سبك تر، كوچكتر، هوشمند تر ، دوربردتر ، ارزانتر و نامرئي تر براي رادار
• شناسائي فوري كليه خصوصيات ژنتيكي ، اخلاقي و استعدادهاي ابتلا به بيماري
• ارسال دقيق دارو به آدرس هاي مورد نظر در بدن و افزايش طول عمر
• از بين بردن كامل عوامل خطرناك جنگ شيميائي و ميكروبي
• از بين بردن كامل ناچيز ترين آلاينده هاي شهري و صنعتي
• سطوح و لباسهاي هميشه تميز و هوشمند
• توليد انبوه مواد و ابزارهائي كه تا قبل از اين عملي و اقتصادي نبوده اند ،
• بسياري از موارد غير قابل پيش بيني ديگر!

موسسه تحقیقاتی پرطاووس یکی از اعضای فعال ستاد ویژه فناوری نانو بوده و تحقیقات گسترده ای را در زمینه سنتز و تولید نانو مواد و نانو ذراتی که در صنایع پیشرفته شیشه و سرامیک کاربرد دارند را در برنامه کاری خود قرار داده است . آزمایشگاه نانو فناوری که در حال حاضر موسسه جهت سنتز نانو مواد از آن استفاده می نماید ، دارای تجهیزات زیر می باشد :

 

دستگاه لایه نشانی بخار فیزیکی ( Physical Vapor Deposition)

 

 

دستگاه لایه نشانی چرخشی ( Spin Coater)

 

 

دستگاه سانتریفیوژ ( Centrifuge)

 

 

دستگاه خشک کن ( Oven)

 

 

دستگاه کوره الکتریکی ( Electrical Furnace)

 

 

تا كنون چندین دانشجوي دکتری و كارشناسي ارشد شیمی ، فيزيك و مواد در اين آزمايشگاه پايان نامه هاي خود را به صورت تجربي به انجام رسانده و با درجه عالي از پايان نامه هاي خود دفاع كرده اند . در حال حاضر چندین پروژه در زمينه نانوفناوري در این مرکز در حال مطالعه مي باشد .
دست آوردهای اين آزمايشگاه عمدتا بر روی نانو ذرات ، نانو مواد ( نانو اسپینل ، نانو فلویدها و نانو اکسید ها ) و ساخت انواع ساختارهای لایه نازک می باشد ، که منجر به تولید نانو اکسید های گاما آلومینا و اکسید منیزیم شده است .